د بابوزي په قلم
رياضت سياه سنګ هدر Ø±ÙØª
به جواب بيست بيليست مقاله Ùقط چند جملۀ کاری
مقالۀ بيست بيلستی جناب صبور الله سياه سنګ ØªØØª عنوان (( نقد بر مجموعه شعر های باری جهانی)) را Ú©Ù‡ در شمارۀ يکصد Ù‡ÙØªÙ… مورخ Ù¡Ù / اسد ١٣٨٩ مطابق اول اګست ٢٠١٠روزنامۀ ارمان ملی بنشر رسیده بود خواندم. از يکطر٠با نام Ù…ØØªØ±Ù… صبورالله سياه سنګ اشنا بودم ØŒ با مقالاتش در رابطه به عدۀ از شعرای پشتو زبان از جمله ملنګ جان ØŒ اشنايی داشتم ØŒ در Ù…ØØ§ÙÙ„ Ø§ÙØºØ§Ù†Ù‡Ø§ بيانيه های طويلش را شنيده ام Ùˆ استقبالهای بيمانندش از جانب Ø§ÙØºØ§Ù†Ø§Ù† را ديده ام . از جانب ديګر عنوان مقاله (( نقد بر مجموعه شعرهای باری جهانی )) بنظرم جالب Ø§ÙØªØ§Ø¯ ØŒ Ùˆ تصورم اين بود Ú©Ù‡ بار ديګر اقای سياه سنګ از استعدادش برای تنوير اذهان مردم کار Ú«Ø±ÙØªÙ‡ Ùˆ باور های ان نويسنده ګان را Ú©Ù‡ از ØØ±Ù…ت Ùˆ عزت زياد برايش ØØ¬Ø± السود Ù…ÙŠÚ«ÙØªÙ†Ø¯ØŒ از خود ساخته ØŒ جای Ùˆ منزلتش در قلوب مردم وسيعتر ساخته Ùˆ عظمتش بيشتر شده است.
Ù…ØªØ§Ø³ÙØ§Ù†Ù‡ ØÙ‚يقت چنين نبود، اين بار سياه سنګ چنان سياه ګشته بود Ú©Ù‡ Ú«ÙØªÛ€ ØØ¶Ø±Øª بيدل :
بطبعم هيچ مضمون به زی لب بستن نمی ايد
خموشی معنی دارد Ú©Ù‡ در Ú«ÙØªÙ† نمی ايد
نه ميخواهم زياد بنويسم ØŒ Ùقط چند جمله نه برای جواب بل برای بياد اوردن ان وعدها Ùˆ Ú«ÙØªÙ‡ ها Ú©Ù‡ جناب سياه سنګ آنرا عقيده Ùˆ طرز ديد خويش Ù…ÙŠÚ«ÙØª. آنکه ملنګ جان شاعر ØÙ…اسه سرا را باشعر وطنيش معيار وطندوستی Ùˆ معراج تخليق شعری Ù…ÙŠÙ¾Ø°ÙŠØ±ÙØª Ùˆ آنرا ميستود:
دا مو د بابا وطن دا مو د دادا وطن
پر موږ باندي ډير ګران دی ØŒ دا Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† دی.
نميدانم Ú†Ù‡ واقع شده Ú©Ù‡ نويسندۀ چون سياسنګ خودرا به Ú©ÙˆÚ†Û€ ØØ³Ù† Ú†Ù¾ ميزند Ùˆ شعر ØÙ…اسی Ùˆ وطنی
(( کندهار مي د بابا په قباله دی ======== که پنجشير دی که واخان دی وطن زما دی)) را به شيوۀ غرض الود به تعبير ميګيرد.
Ùکر ميکنم سياه سنګ ميداند Ú©Ù‡ هد٠شاعر چيست ØŸ ولی مرض تعصب Ùˆ خودخواهی ذهنيتش را ØªØØ±ÙŠÙ نموده Ùˆ به تخت وتاز عليه جهانی مي پردازد ØŒ در ØØ§Ù„ÙŠÚ©Ù‡ عنوان مقالت بيست بيلستيش نقد بر مجموعه شعر های باری جهانی عنوان نموده است. Ùکر ميکنم خودش ميداند Ú©Ù‡ نقد شعر ويا هر نبشتۀ ديګر به معنی تخت Ùˆ تاز بر شخصيت نويسنده ويا شاعر نيست بل، نقاد Ùقط بر Ú©Ù…ÛŒ Ùˆ کاستي ويا هم بلندي Ùˆ غنی شعر ويا هر نبشتۀ ديګر ØŒ عط٠توجه مينمايد. ØÙŠØ±Øª اور اينست Ú©Ù‡ اقای سياه سنګ چنان در خودخواهی غرق شده Ú©Ù‡ شعر جامعۀ Ø§ÙØºØ§Ù†ÛŒ را با Ù…ØÙŠØ· کانادايی به ارزيابی ميګيرد. اګر در اين ګونه تعصب Ùˆ خودخواهی به شعر بلند ÙØ±Ø®ÛŒ Ùˆ ÙØ±Ø¯ÙˆØ³ÛŒ بنګرد، انها را زليلتر خواهد ساخت.
باورم اينست Ú©Ù‡ اقای سياه سنګ تاريخ Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† را در مکتب Ùˆ دورۀ ØªØØµÙ„ات عالیيش مطالعه ÙØ±Ù…وده است. چګونه منتظر است Ú©Ù‡ جهانی عوض اسم ملالی قهرمان ميوند را به بی بی سنګری عوض کند. ويا عوض نام Ù…ØÙ…ود هوتکی ÙØ§ØªØ اصÙهان نام ÙŠÚ©ÛŒ از استاد نما های معاصر را بنويسد. جای بس خنده اينست Ú©Ù‡ ايران درکتابهای مکاتب اش معترÙند Ú©Ù‡ Ù…ØÙ…ود ÙØ§ØªØ اصÙهان بود ØŒ ولی اقای سياه سنګ آن ØÙ…اسه را خود ساخته ميګويد. به Ú«ÙØªÛ€ مردم ما : از مدعی کرده شاهدش Ù…ØÚ©Ù…Ø› اګر جهانی برای خوشی اقای سياه سنګ اين نامها را عوض ميکرد ØŒ در آنصورت بشمول خود سياه سنګ هيڅ کس آنرا قبول نمÛکرد.
Ùˆ آما ØÙ‚وق بشر در شعر Ùˆ بخصوص در شعر های ØÙ…اسی Ùˆ وطنی، شايد اقای سياه سنګ در زمان ØªØØ±ÙŠØ± همين مقالش به اين مطلب انديشده باشد Ú©Ù‡ شعر ØÙ…اسی Ùˆ وطنی در موازنه با ØÙ‚وق بشر Ú†Ù‡ مقام Ùˆ منزلت را دارا ميباشد، ØØªÙ…Ø¢ شهنامه را خوانده Ùˆ از آن مطالب را بياد دارد Ú©Ù‡ سراسر جنګ Ùˆ جدل ØŒ تعرض وپيروزی است. مطمئنم جناب سياه سنګ ميداند Ú©Ù‡ ممکن نيست شعر ØÙ…اسی را در اعلاميه ØÙ‚وق بشر ÙŠØ§ÙØª. در ÙØ±Ø¬Ø§Ù… ،آنچه Ú©Ù‡ از مقالت اقای سياه سنګ ميريزد، بًغض، عصبانيت Ùˆ خود خواهی است، نه نقد اشعار Ù…ØØªØ±Ù… جهانی. ما شاهد مقالات طويل اقای سياه سنګ پيرامون اشعار ØÙ…اسی در زيان پشتو بوديم ØŒ Ú©Ù‡ به ØªÙˆØµÙŠÙ Ú«Ø±ÙØªÙ‡ Ùˆ Ù…Ø¯Ø Ù†Ù…ÙˆØ¯Ù‡ است.Ùقط اين بار عقده کشايی نموده وبه Ú«ÙØªÛ€ مردم نام کشيد.
با ØÙ‹Ø±Ù…ت
کابل – Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù†
١١ / اسد / ١٣٨٩ مطابق Ù¢ / اګست Ù¢Ù Ù¡Ù