د بابوزي په قلم
لوبه توده بريښي
( ÚšØ§ØºÙ„Û Ú©Ø±Ø²Û Ø§Ù†Ú«Ù„ÙŠØ³ ملامتوي اود انګليس سÙير ليکلي پاڼي څيري )
زموږ په Ù‡Ûواد Ú©ÙŠ د تروريزم په وړاندي نړيوال ائتلا٠يوازي په نوم ائتلا٠پاته Ø¯Û . هر هيواد د خپلو ګټو لپاره په Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† Ú©ÙŠ د تش په نامه ائتلا٠په ډله Ú©ÙŠ خپل نوم ثبت Ú©Ú“Û Ø¯Û . دا بيل ÙˆØ§Ù„Û Ú‰ÙŠØ± پخوا څرګند Ø³ÙˆÛ ÙˆÙˆ ØŒ خو په Ø¯Û ÙˆØ±ÚÙˆ شپو Ú©ÙŠ د نړيوال ائتلا٠په د ننه Ú©ÙŠ بيلا بل نظرونه او اندونه را څرکنديږي . ايتاليا ØŒ او جرمني او يو شمير نور Ù‡Ûوادونه خو د خپلو Úواکونو د وتلو تر بريده خپل ائتلاÙÙŠ ملګرو ته ګوتڅنډنه کوي ØŒ استراليا او ÙØ±Ø§Ù†Ø³Ù‡ بيا په Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† Ú©ÙŠ د خپلو Úواکونو د Ø²ÙŠØ§ØªÛØ¯Ù„Ùˆ او د Ø¬Ú«Ú“Û ØªØ± پايه د Ø¯Ø±ÛØ¯Ù„Ùˆ خبري کوي ØŒ په سيمه Ú©ÙŠ د شانګهای پلويان هم په Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† د امنيتي چارو سره د مرستي پر خبرو زور اچوي . خو تر ټولو د پام ÙˆÚ“ خبره د نړيوال ائتلا٠د دوو سترو Úواکمنو ØŒ امريکا او انګليس تر Ù…Ù†Ú Ø¯ ليد لورو او Ù…Ùکورو ØªÙØ§ÙˆØª او کله هم Ù…Ø®Ø§Ù„ÙØª Ø¯Û ØŒ Ú†ÙŠ له ÙŠÙˆÛ Ø®ÙˆØ§ ÙŠÛ Ù¾Ù‡ Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† Ú©ÙŠ د امنيتي چارو د سم سمکي مخه ډب Ú©Ú“Û Ø§Ùˆ د بلي خوا ÙŠÛ Ø³ÙŠÙ…Ù‡ د يوه Ú…Ùˆ اړخيز سياسي – جغراÙÙŠØ§ÙŠÛ Ø¨Ø¯Ù„ÙˆÙ† پر لور Ù¼Ú©Ù†Û Ù¼Ú©Ù†Û Ø±ÙˆØ§Ù†Ù‡ Ú©Ú“ÛØ¯Ù‡ .
په Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† او Ø¯Û Ø³ÙŠÙ…Ù‡ Ú©ÙŠ ستر لوبغاړي ØŒ امريکا ØŒ انګليس ØŒ او شانګهای دي . امريکا سيمي ته د مخامخ لوبغاړي په توګه Ù†ÙˆÛ Ø±Ø§Ø®ÙˆÚÛØ¯Ù„Û Ø¯Ù‡ ØŒ انګليس او د شانګهای پلويان په سيمه Ú©ÙŠ د ماتي او بريو Ù¾ÙŠÚ“Û Ù¾ÙŠÚ“Û ØªØ§Ø±ÙŠØ®ÙˆÙ†Ù‡ لري . Ù‡Ûوادونه ÙŠÛ Ù„Ø§Ù†Ø¯ÙŠ Ú©Ú“ÙŠ ØŒ ويشلي او بيا ÙŠÛ Ø¯ Ù‡Ù…Ø¯Û Ø³ÙŠÙ…ÙŠ داولسونو په زورماتي خوړلي او پر شا سوي دي ØŒ Ú†ÙŠ بيلګي ÙŠÛ Ú‰ÙŠØ±ÙŠ دي .
خو اوس : انګلستان د Ù…ØØ§Ùظه کار Úواک په توګه په سيمه Ú©ÙŠ د خپل پخواني ويش ملاتړ او پالنه کوي ØŒ په داسي ØØ§Ù„ Ú©ÙŠ Ú†ÙŠ سيمي ته Ø±Ø§ØºÙ„Û Ø§Ù…Ø±ÙŠÚ©Ø§ بيا نه يوازي دا Ú†ÙŠ Ù¾Ø®ÙˆØ§Ù†Û ÙˆÙŠØ´ سم نه Ú«Ú¼ÙŠ بلکي د نوي پلان په عملي کولو Ú©ÙŠ د چا پروا نه ساتي او خپل د پلان سره سم پر مخ ÚÙŠ . شانګهای ته د ورپيښ خپل منÚÙŠ مخالÙÙˆ ليد لورو پر بنسټ لا تر اوسه په Ø¯Û Ù†Ù‡ Ø¯Û ØªÙˆØ§Ù†ÛØ¯Ù„Û Ú†ÙŠ په سيمه Ú©ÙŠ د يوه Úواکمن لوري په توګه خپل Ø¯Ø±ÙŠÚ Ú…Ø±Ú«Ù†Ø¯ Ú©Ú“ÙŠ ØŒ په داسي ØØ§Ù„ Ú©ÙŠ Ú†ÙŠ د شانګهای هر ØºÚ“Û Ù‡Ûواد د خپلو ÚØ§Ù†Ú«Ú“Ùˆ ګټو له مخي په سيمه Ú©ÙŠ خپل Ø¯Ø±ÙŠÚ Ù¼ÙŠÙ†Ú«ÙˆÙ„ غواړي ØŒ چين د هند پر خلا٠د پاکستان د شتون او Úواکمن Ú©ÛØ¯Ù„Ùˆ اراده لري په داسي ØØ§Ù„ Ú©ÙŠ Ú†ÙŠ روسيه او هند د پاکستان په وړاندي دامريکا د هر Ù…Ø®Ø§Ù„Ù ØØ±Ú©Øª ملاتړ کوي .
ايران هم په Ø¯Û Ù„ÙˆØ¨Ù‡ Ú©ÙŠ يو داسي Ù„ÙˆØ±Û Ø¯Û Ú†ÙŠ Ú©Ù‡ ÙŠÛ Ù…Ø®Ø§Ù…Ø® زور ونه رسيږي نو د پټو کړکيو څخه د خپلي Ø§Ø±Ø§Ø¯Û Ø¯ پلي کولو چاري پر مخ بيا ÙŠÛ . ايران د امريکا په وړاندي د هر Ù‡Ûواد سره د Ø¯ÙˆØ³ØªÛ Ù„Ø§Ø³ ورکولو ته Ú†Ù…ØªÙˆØ¯Û ØŒ هغه Ù‡Ûواد د يوه متعصب سياسي – مذهبي Úواک په توګه د خپلي Ú©ÙˆØ±Ù†Û Ø§Ùˆ Ø¨Ù‡Ø±Ù†Û Ù¾Ø§Ù„ÙŠØ³Û Ù¾Ø± بنسټ په عراق او Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† Ú©ÙŠ امريکا ÙŠÛ Ø¶Ø¯ قيامونوهڅوي او هغو ته مرسته رسوي .
Ø§ÙØºØ§Ù†Ø§Ù†Ùˆ ته په Ø¯Û Ù„ÙˆØ¨Ù‡ Ú©ÙŠ کوم اړخ او کومه پاليسي ګټوره ده ØŸ Ù„ÙˆÙ…Ú“Û Ø®Ùˆ دا بايد څرګنده Ú©Ú“Ù… Ú†ÙŠ Ø§ÙØºØ§Ù†Ø§Ù† اوس په Ø¯Û Ù†Ú“ÙŠÙˆØ§Ù„Ù‡ لوبه Ú©ÙŠ داسي اړ Ø® Ø¯Û Ú†ÙŠ طر٠او مقابل نه لري ØŒ بلکي د هريوه لوبغاړي د ګټو د ساتندويانو په توګه کارول Ú©ÙŠÚ–ÙŠ ØŒ ÚšØ§ÙŠÛ Ø¯Ø§ به د ټولو Ø§ÙØºØ§Ù†Ø§Ù†Ùˆ خپل خوښ Ú©Ú“Û Ø§Ùˆ يا خپل غوره Ú©Ú“Û Ù…ÙˆÙ‚Ù Ù†Ù‡ وي ØŒ خو اوس ÙŠÛ Ø¯ مدعا اوښ د خپل کور مخ ته خيمه ÙˆÙ‡Ù„Û Ø¯Ù‡ . ناچاره ØŒ هم په کور Ú©ÙŠ او هم د کور بهر د Ø¯Û Ø±Ø§ØºÙ„ÙŠ غميزي د ليري کولو او مخنوي په نيت د ÙŠÙˆÛ Ø§Ùˆ يا بلي خوا سره ودريږي .
انګليس او شانګهای والاو خو زموږ سره د تاريخ په اوږدو Ú©ÙŠ هډونه مات Ú©Ú“ÙŠ کله ÙŠÛ ÙˆÚ˜Ù„ÙŠ يو او کله مو هم وژلي دي ØŒ نه Ù‡ØºÙˆÛ Ø²Ù…ÙˆÚ– دوستان سوه او نه ÙŠÛ Ù…ÙˆÚ– Ø¯ÙˆØ³ØªÛ ÙˆÙ…Ù†Ù„Ù‡ ØŒ د Ø¯Û Ø®Ø¨Ø±ÙŠ ÚšÙ‡ شاهد د انګليس په وسيله د Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† ويش او د روس له لوري د سره Ù¾ÙˆÚ ÙŠØ±ØºÙ„ Ø¯Û .
موږ Ø§ÙØºØ§Ù†Ø§Ù† Ú…Ù‡ ÙˆÚ©Ú“Ùˆ ØŸ انګليس غواړي Ú†ÙŠ د پخوا په څير پاکستان په سيمه Ú©ÙŠ Ø¨Ø±Ù„Ø§Ø³Û ÙˆÙŠ او امريکا غواړي Ú†ÙŠ نه يوازي پر Ø¯Û Ø³ÙŠÙ…Ù‡ بلکي پر Ù†Ú“Û ÙˆØ§Ú©Ù…Ù† او Ø¨Ø±Ù„Ø§Ø³Û Ù¾Ø§ØªÙ‡ سي . زموږ لپاره به کوم يو ÚšÙ‡ وي ØŸ Ú©Ù‡ په ډانګ Ù¾ÛÙŠÙ„Û Ø®Ø¨Ø±Ù‡ وسي ØŒ داسي بريښي Ú†ÙŠ د Ø§ÙØºØ§Ù†Ø§Ù†Ùˆ ملي ګټي ( Ú©Ù‡ دا Ø§ØµØ·Ù„Ø§Ø ÙˆÙ…Ù†Ùˆ ) به د انګليسي او Ø´Ø§Ù†Ú«Ù‡Ø§ÙŠÛ Ù¾Ø§Ù„ÙŠØ³ÙŠÙˆ په نسبت د امريکا ÙŠÛ Ù¾Ø§Ù„ÙŠØ³ÙŠÙˆ سره زياتي خوندي وي . نه پوهيږم Ú†ÙŠ ستاسو رايه به Ú…Ù‡ وي ØŸ
په درنښت
بابوزئ